Evde Ağır Engelli Bakımı Yapan Kadınların Emeklilik Hakkı için Mevzuat Değişikliği Hazırlık Çalıştayı Gerçekleştirildi

Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği olarak 28 Eylül 2022 tarihinde Engelli Anneleri ve Gönüllüleri Derneği tarafından bakım sağlayanların sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesi için başlatılan kampanya kapsamında “Evde Ağır Engelli Bakımı Yapan Kadınların Emeklilik Hakkı için Mevzuat Değişikliği Hazırlık Çalıştayı”na katıldık. Evde bakım veren kadınlar, siyasi parti temsilcileri, engelli dernekleri ve kadın örgütlerinin de katılım sağladığı çalıştayda evde engelli bakımının bir istihdam biçimi olarak tanımlanmasının ardında yer alan konularla ilgili bilgi paylaşımı ve veri paylaşımı yapıldı.

TÜİK verilerine göre evde bakım sağlayan kadınlar çalışan sayılıyor olsa da sosyal güvenlik sisteminin içinde yer almıyorlar. Oysa Türkiye'de ağır engelli seviyesinde 600 bin engellinin olduğu ve bu engellilerin 550 binine kadınların ve çoğunlukla annelerin bakım sağladığı biliniyor.

Bu konuya kamuoyu ve karar vericiler nezdinde dikkat çekmek amacıyla Engelli Anneleri ve Gönüllüleri Derneği başlattığı kampanya ise önemli verilerin fark edilmesine olanak sağlıyor. Buna göre öne çıkan bazı tavsiye niteliğindeki bilgiler şu şekilde;

• Ağır engelli bakımı verenlerin %91’i kadın olsa da bu kadınların %85’nin sosyal güvenceden yoksun,

• Devlet tarafından yapılan ödemenin miktarı günümüz koşulları ve engelli bireylerin özel ihtiyaçları bakımından yetersiz,
• Engelli bakımı tam anlamıyla devletin sorumluluğunda olmadığından profesyonel bakım sistemi yeterince oturmuş değil ve eğitimli profesyonel bakıcıların sürece dahil edilmesine ihtiyaç var,
• Engelli kadınların sorunları, sorun sahipleri ve engelli örgütlerinin gündeminden öteye geçerek kadın örgütleri de çalışma alanına dahil olmalı,
• Bakım sağlayan annenin vefatından sonra engelli bireye ne olacağı sorusuna sistematik bir çözüm üretilmesi için engelli bireylerin geleceğinden bireylerin değil, sosyal devletin sorumluluğuna ihtiyaç var,
• Bakım sağlanan engellinin vefatından sonra, yaşamının önemli bir bölümünü bakım emeği sağlamakla geçiren kadınların ve annelerin yaşam kalitesinin korunmasına yönelik önlemler alınmalı.

CEİDizler Projesini temsilen toplantıya katılım sağlayan Proje Koordinatörü Ülker Şener ise bütünleşik bakım modeli önerisinde bulunarak her bireyin ihtiyacına ve ailenin bakıma katılım düzeyine göre hizmetler tanımlanması gerektiğini söyledi. Konunun çözüme kavuşmasında STK ve kamu iş birliğinin önemine değinen Şener, engellilerin bakımlarının kendileri tarafından evde bakım ve destek hizmetleri alınarak yapılması, engellilerin ailelerine ve yakınlarına kamusal destek ve evde profesyonel bakıcı sağlanması, gündüzlü bakım merkezleriyle engellinin ve birlikte yaşadığı aile üyelerinin desteklenmesi ve geçici yatılı kurumsal bakım hizmetlerinin birbirini tamamlayacak bir biçimde örgütlenmesi gerektiğine dikkat çekti.

Toplantı engelli bakımı konusunun yeni yasama döneminde meclisin ele alması gerektiği konulardan biri olması gerektiğini temennisi ile sona erdi.